5. Centrum Astronomii, Obserwatorium Astronomiczne (od 1947) – Piwnice (pod Toruniem)
W latach 1972–1973 w Piwnicach rozpoczęto budowę Ośrodka Radioastronomii. Wybudowano wówczas kompleks składający się z parterowych budynków tworzących dwa równoległe, powiązane ze sobą ciągi: naukowo-techniczny i administracyjno-socjalny, uzupełnione w latach 90. XX w. o odpowiednie sterownie radioteleskopów i zaplecze hotelowe (dziesięć pokoi, jedno mieszkanie dwupokojowe, sala konferencyjna, kuchnia oraz 11 garaży). W maju 1974 r. obserwatorium otrzymało spektrograf szczelinowy tzw. Kanadyjski Spektrograf Kopernikowski wykonany w Obserwatorium Astrofizycznym w Wiktorii w Kanadzie jako dar „nauki i Polonii Kanadyjskiej dla UMK”, który był uzupełnieniem dla teleskopu Schmidta-Cassegraina. W 1975 rozpoczęto budowę 15-metrowego radioteleskopu parabolicznego, który oddano do eksploatacji w 1978 r. Wspomniany radioteleskop RT-3 wyposażono w tzw. terminal interferometrii na bardzo dużych bazach VLBI (Very Large Baseline Interferometry), specjalną aparaturę odbiorczą na wiele pasm oraz rubidowy wzorzec częstości.
Już w 1985 r. podjęto prace nad budową nowego radioteleskopu w Piwnicach, a w celu koordynacji prac Rektor UMK powołał pełnomocnika ds. budowy radioteleskopu. W 1989 r. w kopule, po szwedzkim amatorskim teleskopie 25cm, zamontowano 70cm teleskop paraboliczny Zeissa z szybkim fotometrem fotoelektrycznym, który był pierwszym profesjonalnym instrumentem zakupionym przez UMK dla obserwatorium. Po siedmiu latach budowy w październiku 1994 r. oddano do eksploatacji nowy 32-metrowy radioteleskop RT-4 największy w tej części Europy Środkowej, który otrzymał imię Mikołaja Kopernika. W styczniu 2003 r. na radioteleskopie uruchomiono prototypowy odbiornik radiowy OCRA-p zbudowany w Uniwersytecie w Manchesterze.
W 1997 r. na bazie Instytutu Astronomii (przekształconego w Katedrę Astronomii) i Katedry Radioastronomii powstało w Piwnicach Centrum Astronomii, które zaczęło działalność 2 stycznia tego roku jako jednostka dydaktyczno-badawcza. Wraz z powstaniem Centrum astronomowie przenieśli się do Piwnic z budynku Wydziału Matematyki i Informatyki UMK przy ul. F Chopina 12/18, gdzie do tej pory mieścił się Instytut Astronomii. Centrum dzieli się na dwie katedry: Katedrę Astronomii i Astrofizyki oraz Katedrę Radioastronomii.
W 2004 r. przeprowadzono renowację obu (60 i 90cm) teleskopów optycznych, które wyposażono w nowe kamery pomiarowe i podglądowe. W początkach 2011 r. wymieniono kopułę na pawilonie obserwacyjnym astrografu Drapera, pierwszego teleskopu zainstalowanego w obserwatorium astronomicznym UMK w Piwnicach.
